Dibs Nedir

Dibs Nedir

Dibs Nedir

İktisatçıların ve bankacıların çokça kullandığı kısaltmalardan biri de DİBS’tir. DİBS, Devlet İç Borçlanma Senetleri deyiminin baş harflerinden türetilmiş bir kısaltmadır. Devletler, yurtiçinden yaptıkları borçlanmalarda, borçlanm anın süresinin uzunluğuna göre değişen iki türlü senet düzenleyip kendilerine borç verenlere verirler. Bunlardan ilki bir yıldan kısa süreli iç borçlanmalar için verdikleri senetlerdir.

Bunlara Türkiye uygulamasında hazine bonosu ya da kısaca bono deniyor. Genellikle 3 ay ve katları olarak (6 ay, 9 ay gibi) düzenlenip satılır. İkinci borçlanma senedi süresi bir yıldan uzun vadeli olan iç borçlanmalarda kullanılan senetlerdir. Bunlara da Türkiye uygulamasında devlet tahvili ya da kısaca tahvil adı verilir.

Hazine bonosu ve devlet tahvilinin ikisini de kapsamak üzere DİBS kısaltmasının yanı sıra hazine kâğıdı deyimi de kullanılmaktadır. Türkiye’de DİBS’lerle yapılan iç borçlanma taşıyacağı faize göre birkaç farklı şekilde yürütülür. Eğer DİBS üzerinde belirli bir sabit faiz taşıyorsa buna sabit faizli veya kuponlu borçlanma denir.

Bu durum da DÎBS’i satın alan kişi ya da kurum belirli tarihlerde o kuponları vererek karşılığı olan faizi alır. Vade sonunda ise kâğıdın kendisini vererek ana parasını alır. Bir başka iç borçlanma çeşidi değişken faizli borçlanmadır. Burada kâğıdın faizi belirli bir göstergeye endekslenir.

Burada hâzinenin belirli bir süredeki sabit ya da iskontolu borçlanm alarının ortalaması gösterge olarak kullanılabileceği gibi enflasyon ya da döviz kuru gibi göstergeler de endeks bazı olarak kullanılabilir.

Eğer DİBS satış aşamasında bir faiz taşımaksızın indirimle satılıyorsa buna iskontolu borçlanma denir. Günümüzde hazineler ihale yöntemiyle ve önceden açıklanmış programlara uygun olarak borçlanma yapmaktadır.