Kamu Borcu

Kamu borçlanması, kamu kesimi finansman açığının karşılanması amacıyla yapılan borçlanmadır. Özel haller ve ilişkiler dışında borçlanma karşılığında kullanılan kaynak için borç verene belirli bir bedel ödenir. Buna faiz deniyor.

Kamu kesiminde karşılaşılan bütçe açığını kapatmak için finansman arayışına çıkıldığında üç yol söz konusu olabilir:

(1) Gelirleri artırmak,

(2) Giderleri azaltmak,

(3) Borçlanmak.

Eğer açığın geçici nedenlerle ortaya çıktığı düşünülüyorsa o zaman borçlanmak doğru bir çözümdür. Çünkü ileride durum düzeldiğinde açık kapanacak, alınan borç da geri ödenebilecek demektir. Bununla birlikte borçlanma, göründüğünden daha karmaşık bir iştir. Her şeyden önce borçlanmanın faiz gibi bir maliyeti vardır.

Borçlanılan miktarın geri ödenme zamanı geldiğinde üzerine bir faiz konularak ge­ri ödenmesi gerektiği için, bu borç alan açısından bir maliyet unsuru oluşturur. Bir başka konu da borcun vadesidir. Sorunun çözümünden önce vadesi gelen borç ödemesi sorunu daha da ağırlaştırır.

Borçlanma, kaynaklarına göre ikiye ayrılır:

(1) İç borçlanma,

(2) Dış borçlanma.

Eğer yurtiçi kaynaklardan borçlanma söz konusuysa iç, yurtdışı kaynaklardan borçlanma söz konusuysa dış borçlanma ortaya çıkar.

Buradaki en önemli ayrım hangi para birimiyle borçlanma yapıldığıdır. Eğer dövizle borçlanma yapılmışsa iç veya dış kaynak ayrımı önemini kaybeder. Çünkü sonunda alınan borç ya dövizle ödenecek ya da ödeme tarihindeki kurla çevrilerek TL ile ödenecektir. Bu tür borçlanmada borç alan, faiz maliyetine ek olarak TL’nin değer kaybetme riskini de üstlenmiş olur.